گُربه

گُربه (که در افغانستان پشک گفته می‌شود) جانوری اهلی از خانواده گربه‌سانان و یک حیوان گوشتخوار است.[۱] گربه‌ها از ۶ تا ۷ ماهگی بالغ می‌شوند و توانایی تولید مثل دارند، ماده‌ها تا ۸ سالگی و نرها تا ۱۰ سالگی قابلیت جفت‌گیری دارند. دوره آبستنی گربه نیز بین ۶۱ تا ۶۸ روز (متوسط ۶۳ روز) است.

گربه، با نام علمی Felis silvestris catus، زیرگونه‌ای از گربه وحشی با نام علمی Felis catus است. برای تمایز این جانور از انواع وحشی از نام گربه خانگی یا گربه اهلی استفاده می‌شود.

 

حدود ۶۰۰ میلیون گربه امروزه در سراسر دنیا پراکنده‌اند و تقریباً در هر جایی که انسان‌ها زندگی می‌کنند، بود و باش دارند. نسل تقریباً تمامی این گربه‌ها به پنج گربه وحشی ماده از زیرگونه گربه دشتی آفریقایی می‌رسد که حدود ده هزار سال پیش در خاورمیانه زندگی در کنار انسان‌ها را برگزیدند، نخستین انسان‌هایی که با اهلی‌سازی گندم و جو عصر کشاورزی را آغاز کرده بودند. گربه‌ها در کنار این انسان‌ها می‌توانستند موش‌ها و جوندگان دیگری را شکار کنند که برای تغذیه از ذخیره‌های غلات دهقانان در کنار سکونتگاه‌های انسانی تجمع کرده بودند و همچنین از گزند دشمنان طبیعی متعدد خود همچون کفتارها و گربه‌های بزرگ‌تر در امان بودند. در مصر باستان گربه حیوانی مقدس به شمار می‌رفت و تا چندی پیش تصور می‌شد که این حیوان نخستین بار در مصر اهلی شده‌است، اما پیدا شدن بقایای یک گربه در یک مقبره انسانی در قبرس نشان می‌دهد که گربه‌ها در مدیترانه شرقی اهلی شده بودند. چراکه این مقبره مربوط به ۹۵۰۰ سال پیش یعنی مدتها پیش از آغاز تمدن در مصر است و از آن‌جا که نشانه‌ای از زندگی گربه‌های دشتی در طبیعت قبرس به دست نیامده تصور می‌شود که کشاورزان ساکن ترکیه گربه‌های اهلی را با خود به این جزیره آورده باشند. 0

بطری‌

بُطری (که در افغانستان بوتَل گفته می‌شود) به ظرف درازقامت و گِردی گفته می‌شود که گردن آن از بدنه‌اش باریکتر باشد. جنس بطری‌ها معمولاً از شیشه یا پلاستیک و گهکاه از سفال یا سنگ است و عمومآ برای نگهداری مایعات بکار می‌روند. برخی بطری‌ها برای نگهداری مواد شوینده، شامپو، لوسیون، پاک کننده‌ها نیز بکار می‌روند. بطری‌ها بطور کلی مصارف دارویی، بهداشتی، آرایشی، شیمیایی و غذایی دارند. دهانه بطری معمولاً با یک سرپوش یا چوب‌پنبه بسته می‌شود.

معمولاً انواع بطری‌های مصرف شده را چه شیشه‌ای و چه پلاستیکی، در قسمت‌های ویژه این نوع زباله‌ها جمع‌آوری می‌کنند تا بازیافت شود.

نگهداری مواد غذایی در بطری شیشه‌ای یا پلاستیکی، بسیار بهداشتی‌تر از نگهداری آنها در ظروف سفالی یا بشکه بود و با اختراع بطری، خطر ابتلا به انواع آلودگی و میکروب کاهش یافت. بطری‌های پلاستیکی را از مواد محکمی تهیه می‌کنند که در برابر فشار، مقاوم باشند.

 

در حدود ۱٬۵۰۰ پیش از میلاد، بطری‌های شیشه‌ای برای نخستین بار در مصر مورد استفاده قرار گرفت.

بطری‌های شیشه‌ای را شیشه هم می‌نامند (برای نمونه شیشه نوشابه، شیشه شیر). در زبان عامیانه به بطری، بُطر هم گفته می‌شود.

واژه بطری از زبان‌های اروپایی به فارسی وارد شده. ریشه این واژهbuttis لاتین به معنی بشکه‌است.

در پارسی سره، بدان «جامک» گویند.

دربارهٔ بطری‌های شناور حاوی نامه از گمشدگان بر روی دریا داستان‌های زیادی گفته شده‌است.

گردباد

گردباد پیچش چرخنده ای از باد است که با سرعت در روی زمین حرکت می کند و همه ی چیزهای سر راهش را به سوی خود می کشد و بالا می برد. گردبادها، به طور عمده، در امریکای شمالی اتفاق می افتند. تندبادها نوع دیگری از توفان های چرخنده هستند، با این تفاوت که آن ها از روی دریاهای مناطق گرمسیری شروع می شوند. سرعت تندبادها ممکن است تا 240 کیلومتر در ساعت برسد.

* در سال 1930، در آمریکا، گردبادی یک قطار را از زمین بلند کرد و به داخل یک رودخانه انداخت.

* هوا نامرئی است، بنابراین شما نمی توانید باد را ببینید. اما می توانید آن را روی صورتتان احساس کنید و ببینید چگونه درختان را به هر سو می جنباند.

 

چرا باد می وزد؟

وقتی احساس می کنید باد می وزد، به این دلیل است که هوا در حال حرکت است. هوا وقتی گرم است حرکت می کند، سبک تر می شود و به طرف آسمان، بالا می رود. سپس هوای خنک تر با فشار آن را عقب می زند تا جای آن را بگیرد. با این عمل، نسیم ایجاد می شود.

* برای اثبات این که هوای گرم بالا می رود، یک پر را روی رادیاتور (شوفاژ) داغی بگذارید و ببینید چگونه در هوایی که از روی رادیاتور بلند می شود، به سمت بالا شناور می گردد.

توفان تندری از کجا آغاز می شود؟

توفان های تندری در ابرهای تندری عظیم و سیاه که گاهی در پایان یک روز داغ تابستان جمع می شوند آغاز می گردد. درون ابرها، بادهای قوی قطره های آب را به اطراف پرتاب می کنند؛ و ابر، صدا و الکتریسیته، یا همان رعد و برق، تولید می کند. این برق در آسمان به صورت جرقه های خیره کننده ی بزرگی پیدا می شود که ما به آن صاعقه می گوییم.

* بهترین و مطمئن ترین کار آن است که هنگام توفان تندری، داخل ساختمان بمانید. هرگز زیر درخت پناه نگیرید؛ زیرا صاعقه ممکن است به درخت برخورد کند و با جرقه ی برق خود آتش ایجاد کند.

همستر

همستر یا موش بزرگ به گروهی از جوندگان گفته می‌شود که به زیرخانواده Cricetinae تعلق دارد. همسترها ۲۵ گونه دارد که در شش یا هفت سرده دسته‌بندی شده‌اند.[۱] همستر جانوری پگاه‌رو است و در طول روز زیر زمین باقی می‌ماند تا مورد حمله شکارچیان قرار نگیرد. در طبیعت بیرون این جانور در درجهٔ اول از دانه‌ها، میوه‌ها و گیاهان تغذیه می‌کند و پس از آن گاهی به سراغ حشرات زیر زمین می‌رود.[۲] این جانور دارای جیب دهانی است به گونه‌ای که تا شانه‌هایش کشیده شده‌است و از آن برای جابجایی مواد خوراکی در هنگامی که در پناهگاهش زندگی می‌کند استفاده می‌کند.

 

رفتار این حیوانات وابسته به محیط اطراف، ژنتیک و ارتباط آنها با انسان‌ها است. از آنجا که زادوولد آنها زیاد است، در کشورهای پیشرفته از آنها به عنوان حیوانات آزمایشگاهی استفاده می‌شود. همسترها مانند حیوان خانگی توسط انسان‌ها نگهداری می‌شوند.[۳] اینکه این حیوان معمولا تنها زندگی می‌کند باعث شده‌است که آلودگی کمتری داشته باشد و بیشتر مورد علاقهٔ انسان‌ها قرار گیرد.

واژهٔ انگلیسی hamster مأخوذ از زبان آلمانی است که خود آن از واژهٔ hamustro در آلمانی علیای قدیم گرفته شده‌است، و آن هم احتمالاً برگرفته از choměstrǔ در زبان روسی قدیم است که ممکن است ترکیبی از khomiak روسی و staras لیتوانیایی باشد که هردو به معنای «همستر» هستند

همسترها معمولا اندامی نیرومند دارند، دم آن‌ها از طول بدنشان کوتاه‌تر است و گوش‌های پُرموی کوچکی دارند. ساق پای آن‌ها کوتاه و کلفت است اما خود پا پهن می‌باشد. موی بدن آن‌ها ضخیم و ابریشم‌مانند است و ممکن است بلند یا کوتاه باشد و به رنگ‌های سیاه، خاکستری، سفید، قهوه‌ای، زرد، قرمز و آمیخته‌ای از این رنگ‌ها (بسته به گونه اش) دیده می‌شود. همسترها را می‌توان در طول ۵٫۵ تا ۱۰٫۵ سانتی‌متر پیدا کرد اما بزرگترین آن‌ها همستر اروپایی است که طول آن به ۳۴ سانتیمتر (بدون در نظر گرفتن دم ۶ سانتی‌متری آن‌ها) می‌رسد. دومین گونهٔ همسترهای بزرگ‌اندام، مربوط به همستر آنگورا است که موی بلندی دارد و به همستر خرس تدی هم معروف است. طول این جانور تا ۱۸ سانتیمتر می‌رسد و در گونهٔ همسترهای طلایی هم جای می‌گیرد.

عقاب

عقاب به گروهی از پرندگان شکاری عضو تیرهٔ عقابیان (Accipitridae از راستهٔ شاهین‌سانان Falconiformes) گفته می‌شود. حدود ۶۰ گونه از پرنده‌های شکاری عقاب نامیده می‌شوند که در ۱۱ سرده از خانوادهٔ عقابیان قرار می‌گیرند و بیشتر آن‌ها هم بومی اوراسیا و آفریقا هستند. معیار دقیقی برای تمایز عقاب‌ها از دیگر پرندگان تیرهٔ عقابیان یعنی سُنقُرها، کرکس‌ها، قوش‌ها و کورکورها، وجود ندارد اما به طور کلی عقاب‌ها از بقیه پرندگان شکاری -به جز برخی از کرکس‌ها- جثهٔ بزرگتری دارند و از پاهایی بزرگتر و نیرومندتر، منقارهایی بزرگ و خمیده و بال‌هایی پهن‌تر بهره‌مند هستند. تمامی عقاب‌ها شکاریان روزگرد هستند و بینایی فوق‌العاده دقیق و پروازی عالی در ارتفاعات بالا دارند.

 

عقاب‌ها به خاطر قدرتی که دارند، در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان نماد جنگ و نیروی پادشاهی شناخته شده‌اند و تمثال ایشان بر روی بسیاری از سکه‌ها و بناهای تاریخی دیده می‌شود و بسیاری از کشورهای دنیا و سازمان‌ها و گروه‌های مختلف تصویر عقاب را به عنوان نماد خود انتخاب کرده‌اند.

عقاب‌ها از نظر آناتومی و مشخصات پروازی به کرکس‌ها شباهت دارند اما سر آن‌ها بر خلاف کرکس‌ها پوشیده از پر است. عقاب‌ها از نظر ظاهری به سنقرها هم شباهت زیادی دارند اما معمولاً بزرگترند و فاصلهٔ دو سر بال‌های ایشان طولانی‌تر است. تفاوت دیگر عقاب‌ها با این دو خویشاوند نزدیک خود در شیوهٔ معمول تغذیهٔ آن‌هاست: عقاب‌ها معمولاً شکارهای زنده را طعمه خود می‌کنند اما کرکس‌ها و سنقرها بیشتر از لاشه‌ها تغذیه می‌کنند. البته عقاب‌ها سنگین‌تر از آن هستند که بتوانند مثل شاهین‌ها و پرنده‌های کوچکتر تیرهٔ عقابیان (همچون برخی از انواع قوش‌ها) در هوا طعمه‌های خود را شکار کنند، پس معمولاً شکار خود را روی زمین غافلگیر کرده و آن را اسیر چنگال‌های نیرومند خود می‌کنند و مثل جغدها در بسیاری از اوقات با کندن سر شکار خود آن را از پای درمی‌آورند.[۱]

عقاب نیکوبار جنوبی کوچکترین نوع عقاب است که تنها ۴۵۰ گرم وزن دارد و بومی انحصاری جزایر نیکوبار در هند است. عقاب دریایی استلر با میانگین وزن ۶.۷ کیلو و عقاب فیلیپینی با طول یک متر در کنار عقاب دم‌سفید و عقاب هارپی از بزرگترین انواع عقاب‌ها هستند. عقاب ماهی‌گیر تنها پرنده شکاری است که با نام عقاب شناخته می‌شود اما به تیره عقابیان تعلق ندارد. این پرنده که تقریباً فقط از ماهی تغذیه می‌کند، تنها عضو بازمانده از خانوادهٔ زیستی خود یعنیPandionidae است.